Historische rubriek: De copen van Capelle aan den IJssel
Algemeen
31
keer gelezen
Capelle - Tot ongeveer 1100 jaar n.C. was Capelle een groot moeras. Het water van de rivier stroomde toen vrijuit over de oevers. Het werd aan zee tegengehouden door de duinen. Zo ontstond een grote plas. Daar groeiden planten in die steeds weer afstierven en naar de bodem van de plas zakten: veen. Er woonden alleen mensen op de oeverwallen langs de rivier. Dat was niet erg veilig, er waren grote watersnoden.
Door Wim van den Bremen
De bevolking groeide en er was te weinig landbouwgrond. Daarom besloot de landsheer, de bisschop van Utrecht, om de rivier te bedijken en om het land binnendijks te ontginnen. Het werk werd omschreven in contracten, die toen copen heetten. In die copen werden de maten bepaald. Hoe groot het gebied mocht zijn en hoe breed de percelen moesten worden en hoe lang.
Omdat alles nog met de hand moest worden gemaakt, waren de ontginningen niet zo groot. Ze liepen van de rivier tot aan wat nu de ‘s Gravenweg is. Dat was de achterkade. Er waren toen in Capelle een aantal ontginningen. Een tussen wat nu Kralingseveer is en ongeveer de Algeraweg. De tweede van daar tot aan waar nu de rioolzuivering is en het Fjordenpad. De derde ging tot aan de Klaas Klinkertkade.
Het werk begon met het graven van sloten die het water afvoerden naar de rivier. Dan het maken van kaden om het gebied te beschermen tegen water van de buren. Dwarssloten werden gegraven om het gebied goed te ontwateren. Een aantal van die kaden en sloten zijn er nog steeds. In Middelwatering bestaat al 900 jaar de middelwetering langs de Rubenssingel (foto uit 1968) bijvoorbeeld. En het water langs het Fjordenpad. Maar ook de smalle strook grond tussen dat water en het Fjordenpad. Dat was de Capelsekade waarover boeren naar hun land reden toen er nog geen Oostgaarde was. De ontginners kregen vaak het recht om in plaats van horige, vrije boer te worden. Dat trok nieuwe inwoners aan. Later kwamen er nieuwe ontginningen bij, waar nu Schenkel en Schollevaar liggen.
Wil je meer weten over de Historische Vereniging Capelle? Kijk dan op de website www.hvc-capelle.nl. De vereniging is ook actief op Facebook. Op www.capelleinbeeld.nl vind je enkele duizenden oude foto’s. Capelle in beeld is een project van de Historische Vereniging Capelle aan den IJssel en de gemeente Capelle aan den IJssel.
www.hvc-capelle.nl