• Het schietincident zorgde voor veel commotie in de Alblasserwaard.
• Het schietincident zorgde voor veel commotie in de Alblasserwaard. Foto: Bert Bons

Schutter schietincident belde zelf 112

alblasserdam/oud-alblas • Dat werd vrijdag duidelijk bij de eerste voorbereidende zitting in de Rotterdamse rechtbank. Het voorarrest van S. werd daar met drie maanden verlengd. Het slachtoffer, met wie hij in 2017 op de zorgboerderij ‘een ongewenste relatie’ zou hebben gehad, ontving daarbij op 4 mei via Whatsapp onder meer een foto van de doodgeschoten Zeeuw. De bebloede man zat daarbij vastgebonden op een stoel. Op zijn borst prijkte een briefje met daarop de naam van deze vrouw, gevolgd door de handgeschreven tekst: ‘4-5, Fuck You’.

Een dag voor de moord had S. haar ook al een anoniem bericht gestuurd waarin hij een vuurwapen en kogels toonde. Daarin sommeerde de Alblasserwaarder haar om zes uur ’s avonds naar De Merwebolder in Sliedrecht te komen. In plaats daarvan sloeg de vrouw alarm bij de politie. Tijdens de zogeheten pro-formazitting, waarbij S. niet aanwezig was, vertelde het Openbaar Ministerie dat na het eerste bericht op 3 mei direct actie is ondernomen. Daarbij had de politie volgens de officier van justitie het idee dat de man achter het telefoonnummer vastzat in de gevangenis. “Ten onrechte, bleek later”, zei de aanklager.

Pas na het tweede bericht met de gruwelijke afbeelding van de dode man kon ‘de jacht worden geopend’, maakte de officier duidelijk. “De vrouw herkende hem toen hij door het beeld liep. Dat is John S. zei ze.” Het lukte de opsporingdiensten echter niet om S. te traceren. Hij was niet thuis en zijn telefoon bleek lange tijd uit te staan. Later zou blijken dat de schutter na terugkeer uit Zeeland in het Leonardo Hotel in Papendrecht verbleef. Daar vertrok hij vrijdagochtend 6 mei richting de zorgboerderij, waar S. tot 2017 actief was. Hij zou er dat jaar zijn weggestuurd vanwege de ‘ongewenste relatie’ met het toen nog minderjarige meisje.

Op het terrein schoot de inwoner van Oud-Alblas een 34-jarige medewerkster en een 16-jarige cliënte dood. Een 20-jarige vrouw kreeg een kogel in haar nek, maar overleefde, net als een 12-jarige jongen. Na de schietpartij belde S. volgens het OM zelf naar 112 en vertelde de meldkamercentralist ‘wat hij zojuist had gedaan’. De politie bleek toen al onderweg naar de plek in Alblasserdam, omdat de mobiel van S. was getraceerd. “Daar is direct actie op ondernomen, maar helaas was het te laat”, aldus de officier van justitie.

Terwijl S. nog aan de telefoon zat, werd hij door zwaarbewapende agenten gearresteerd. Hij zat in kleermakerszit in een parkje, met het pistool in zijn schoot. Dik twee maanden na zijn arrestatie verscheen S. vrijdag niet in de rechtbank. Volgens zijn advocaat (‘uw leed is onvoorstelbaar en in alle gevallen onherstelbaar’) was dat een bewuste keuze vanwege de geestelijke toestand van S. die wordt onderzocht in het Pieter Baan Centrum. “De emoties bij deze zaak waren, zijn en zullen hoog zijn. Maar hij komt 100 procent zeker naar het inhoudelijke proces.” Dat zal volgens de aanklager in het laatste deel van dit jaar plaatsvinden.

De zitting werd vrijdag bijgewoond door tientallen nabestaanden van de dodelijke slachtoffers, overlevenden of hun familieleden. Tot hen richtte de officier van justitie het woord. “Ik wil stilstaan bij wat een vreselijke zaak dit is. 4 en 6 mei zijn twee data die altijd zullen blijven doorklinken in de levens van mensen.” Volgens het OM moet bij het strafproces onder meer duidelijk worden ‘waarom S. zo boos was, hoe hij aan het wapen kwam en waarom dit is gebeurd’. Handelde hij in een opwelling of was er simpelweg sprake van uitgestippeld plan? “Wat ging er door het hoofd van de verantwoordelijke persoon? De overledenen en slachtoffers zijn volledig, willekeurig onschuldige slachtoffers.”

Ook zal dan meer duidelijk worden over de mail die S. na de moord op de Zeeuw, waarbij hij naar verluid een pruik droeg, stuurde naar RTL Boulevard. Dat bericht bleef onopgemerkt tot de schietpartij in Alblasserdam, omdat de schutter het naar een oud mailadres van het programma stuurde. In de mail schreef S. dat hij de Zeeuw in een homochatroom ontmoette en hem vermoordde om zijn wapen te testen. De Alblasserwaarder zou huisartsen en ggz-behandelaars van Yulius hebben verteld over zijn obsessie om een vuurwapen aan te schaffen. S. zei dat het ‘al jaren oorlog in zijn hoofd' was. Vijf of zes keer zou hij zelfmoord hebben geprobeerd te plegen, eenmaal vanwege de zorgboerderij. Aan het einde van de zitting stipte de officier een vraag aan die nabestaanden hem voor de zitting stelden. "Er kan toch nooit een excuus zijn voor wat deze man heeft gedaan? En dat is zo. Niets neemt weg dat hij verantwoordelijk is.” 

Tot slot waarschuwde hij familieleden en slachtoffers ook voor nare feiten die worden besproken. “Maar je wilt alles weten. Anders zijn er dingen die in je hoofd blijven malen. Hoe vervelend het ook is om te weten, is het wel goed voor de verwerking.”