Comenius Lyceum bereidt leerlingen voor op technologie in de toekomst

Capelle - Leerlingen in het eerste en tweede leerjaar mavo, havo en vwo op het Comenius Lyceum krijgen elke week een paar uur les in Tech+, een vak dat hen voorbereidt op de toekomst waarin technologie en automatisering een grote rol speelt. Ze kunnen daarvoor werken in een heuse makerspace met 3D-printers, presentatieschermen, scrumbord, cleanroom en magazijn.

Techniek- en natuurkundedocenten Jan Valk en Richard Swarttouw zijn de drijvende krachten achter het vak Tech+. Zij willen leerlingen enthousiast maken voor techniek en technologie, ook omdat de maatschappij dringend verlegen zit om mensen met technische vaardigheden.

Makerspace
Om daar beter in te slagen hebben ze ervoor gezorgd dat het vroegere technieklokaal op de begane grond van hun gebouw aan de Lijstersingel 18 in de afgelopen zomervakantie is verbouwd tot een heuse makerspace.
Het grootste deel daarvan is een klaslokaal waar leerlingen in groepjes kunnen werken, met een scrumbord en machines als een zaag, boor- en schuurmachines. Een kleiner deel bestaat uit de aangrenzende cleanroom, van het lokaal gescheiden door een wand met ramen, en een magazijn. In de cleanroom bevindt zich geavanceerde apparatuur als 3D-printers, laptops, desktops en draadloze presentatiemogelijkheden. Hier mag geen zaagsel en ander stof doordringen, om de machines niet te vervuilen; vandaar de naam cleanroom. In het magazijn staan kasten met programmeerbaar materiaal, zoals robotballen, draadloze sensoren en actuatoren en microcomputers (Arduino’s). Daarmee wordt onder andere gewerkt aan ICT-basisvaardigheden en computational thinking.

Andere manier van les krijgen
Niet alleen maken de Comeniusleerlingen kennis met deze eigentijdse technische middelen, maar ze krijgen ook op een vernieuwende manier les bij Tech+. Zo wordt er veel lesstof in projectvorm aangeboden en ‘zelfregulatie’ staat hoog in het vaandel. Dat laatste houdt in dat leerlingen hun leerdoel aan het begin van een les onder woorden brengen en leren plannen en tussentijds evalueren. Ook wordt samenwerken, logisch en kritisch denken gestimuleerd, in het kader van het verwerven van zogeheten 21e-eeuwse vaardigheden. ‘Het antwoord: “Ik doe practicum omdat het moet van de leraar” voldoet niet meer’, legt Jan Valk uit. ‘We willen de leerling meer betrekken bij hun eigen leerproces, om zo het eigenaarschap te vergroten.’ Daarvoor zetten hij en Richard Swarttouw zich actief in, bijvoorbeeld door voorafgaand aan een les een introductiefilmpje te delen, en een werkblad online te zetten. Het is dan de bedoeling dat de leerlingen het filmpje en werkblad thuis voorafgaand aan de les – tijd- en plaatsonafhankelijk – bekijken en hierover vragen beantwoorden, waardoor ze actief moeten nadenken over de taak of opdracht.

Meer vakken
Valk en Swarttouw betrekken ook andere schoolvakken bij hun Tech+-onderwijs en de gekozen nieuwe didactische insteek. Aangehaakt zijn bijvoorbeeld het vak beeldende vorming voor een project op het terrein van Design & Techniek, en de vakken biologie en lichamelijke opvoeding voor een project over beweging, met als thema: Sport en Spel.
De leerlingen volgen ook af en toe interessante workshops van een dag, bijvoorbeeld over het vliegen met drones, agile werken of over Tinkercad (3D-tekenen). Verder organiseren Valk en Swarttouw ook boeiende bedrijfsbezoeken als ze daarvoor kansen zien. Zo wordt er binnenkort een datacenter bezocht. Ook is er een keer per jaar speciaal aandacht voor alleen de meiden door de deelname aan Girlsday, het initiatief om meiden te stimuleren techniek te kiezen. Het Comenius College werkt hiervoor samen met de BAM Group.

Vervolg in bovenbouw
Valk en Swarttouw willen een goede basis leggen voor hun vak Tech+. Ze zetten erop in dat dit ook in de bovenbouw een vervolg krijgt. Het zou in de havo- en vwo-bovenbouw met de exacte vakken verweven kunnen worden. Op de mavo zou het keuzevak Technologie en Toepassing daarvoor een goede optie zijn.

Leerlingen zelf aan het woord
Tot slot, wat vinden leerlingen van Tech+ en het werken in de makerspace?
Een leerling uit mavo-1 reageert: ‘Het is een werkplek met veel ruimte en ik kan hier mooie dingen maken. Voor ons project leren we plannen en ontwerpen en hier hebben we alle spullen die we nodig hebben.’
Een leerling uit tto-2 zegt: ‘Toen we de 3D-workshop hadden gevolgd mocht ik zelf iets ontwerpen en uitprinten en dat was erg leuk. We gaan na de Kerst een BB-8 robot programmeren en ermee rijden en dat vind ik cool!’