Historische rubriek: De gebruiker betaalde vroeger tol
Algemeen
40
keer gelezen
Capelle - Gebruikers van wegen betalen ervoor. Met een belasting of met tol op snelwegen. In Frankrijk, maar ook in Nederland. In Zeeland bijvoorbeeld. Er wordt gedacht over kilometerheffing. Op het platteland wordt soms baatbelasting betaald door aanwonenden van een nieuwe weg.
Door Wim van den Bremen
De Romeinen hadden al tollen op hun wegennet in het begin van onze jaartelling. In de gehele Republiek der Verenigde Nederlanden was maar 150 km weg verhard. Het vervoer ging vooral over het water. Aan dat water werden dan ook tollen gevestigd ten bate van de overheidsfinanciering.
Er was tussen Moordrecht en Gouderak een tol op de IJssel. Gouda kent het tolhuis aan de haven, waar de Gouwe in de IJssel kwam. In Capelle werd de ’s Gravenweg door Gouda verhard. Het was heel lang de belangrijkste verkeersweg tussen Gouda en Rotterdam. Er werd voor betaald aan het tolhuis bij de kruising van de weg met de Schollevaartseweg. Zie de foto uit 1956.
De verbinding van het dorp naar de ’s Gravenweg was de Kerklaan. Daarvan was een meter breed bestraat voor de paarden. Langs deze bestrating was een grindverharding. Ook op deze Kerklaan was lang een tol gevestigd. De Nederlands Hervormde (Dorps)kerk had hiervoor grond afgestaan en daarom was de opbrengst van de tol voor deze kerk. Dat was f 60,-- per jaar.
Een passerende wagen of vrachtwagen moest daar 2 stuivers betalen. De intercity van toen, de Antwerpse Postwagen 3 stuivers. Een enkel onbespannen paard 1 stuiver. Een hoornbeest, dus een koe, os of stier betaalde een ½ stuiver. Een schaap, varken of kalf 4 penningen.
Inwoners van Capelle en ingelanden van de weidegronden waren vrijgesteld. Rijtuigen die assisteerden bij het vervoer van lijken naar de kerk hoefden ook niet te betalen. Na het vertrek van de Fransen in 1813 werd de wegenbouw opgestart. Door het gebrek aan overheidsgeld werden daarbij vaak om de 5 km tollen opgericht. Met een stad of dorp in het midden. Zodat men 2,5 km vanuit het centrum vrij was van tol betalen.
Wil je meer weten over de Historische Vereniging Capelle? Kijk dan op de website. De vereniging is ook actief op Facebook. Op www.capelleinbeeld.nl vind je enkele duizenden oude foto’s. Capelle in beeld is een project van de Historische Vereniging Capelle aan den IJssel en de gemeente Capelle aan den IJssel.
hvc-capelle.nl