Column Sophie Dijkgraaff: De moeder de vrouw

Capelle - Komende zaterdag start de Boekenweek. Het thema van deze 84^e editie is: ‘De moeder de vrouw’ naar een gedicht van Martinus Nijhoff. De korte tekst schept het beeld van een schippersvrouw die over de Waal naar de Bommelse Brug vaart. De literaire wereld uitte veel kritiek op het gekozen onderwerp. Hoe kon de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), voor een thema kiezen dat vrouwen anno nu terugstuurt naar het aanrecht? En, als de Boekenweek over vrouwen gaat, waarom zijn er dan geen vrouwen uitgenodigd om het Boekenweekgeschenk of het Boekenweekessay te schrijven?

Vrouwen ondervertegenwoordigd

Beitske Bouwman riep in haar column voor de Volkskrant (juni 2018) vrouwelijke lezers en collega-schrijvers op de komende Boekenweek te boycotten. Want vrouwen van nu, schrijft Bouman, zijn veel meer dan moeder alleen. “We zijn minnares, zakenvrouw, ondernemer, wetenschapper, kapper, bakker, fietsenmaker, arts, advocaat, leraar, rechter en wat al niet meer.” Klopt, maar ik denk dat we de vrouwen van weleer daarmee te kort doen. Neem de schippersvrouw op weg naar de Bommelse Brug: “Zij was alleen aan dek, zij stond bij ‘t roer.” Die zin uit vermeld gedicht roept bij mij niet het beeld op van een vrouw die achter het aanrecht staat om man en kind(eren) te dienen. Nee, zij was in control. Een betoog dat wel hout snijdt en ondertekend is door schrijvers, hoogleraren, docenten en onderzoekers was te lezen in het NRC (juni 2018): “Vrouwen zijn als schrijver van de Boekenweekuitgaven structureel zwaar ondervertegenwoordigd.” Voor de Boekenweek 2019 koos de CPNB de gelauwerde schrijvers Jan Siebelink (geschenk) en Murat Isik (essay). Op zondag 24 maart zal Siebelink geïnterviewd worden over zijn werk en leven in het Isala Theater. Wie weet maakt hij gelijk de schrijvers voor de Boekenweek 2020 bekend en wie weet is daar dan weer een vrouw bij.